Czas trwania wystawy: 11.10 – 20.11.2025
Wernisaż wystawy: 11 października, godz. 18:00
Po otwarciu, wystawa będzie czynna w dniach:
wtorek – piątek, godz. 15:00 – 20:00
sobota, godz. 13:00 – 18:00
——————————————–
Projekt „Na taśmie. Wielościeżkowa historia Zakładów Radiowych Kasprzaka” jest dofinansowany ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.
Wartość dofinansowania: 36 000 zł
Całkowita wartość zadania: 44 000 zł
Data podpisania umowy o dofinansowanie:
wrzesień 2025
W 1951 roku odbyło się uroczyste otwarcie Zakładów Radiowych im. Marcina Kasprzaka w Warszawie. Zakłady rozpoczęły swoją działalność od produkcji radioodbiorników, w tym kultowej Stolicy i Syreny. Niedługo potem pojawiły się modele przenośne, takie jak Szarotka czy późniejsze Czar i Guliwer. To wtedy powstał także pierwszy polski lampowy radioodbiornik samochodowy – Żerań. W latach 50. uruchomiono produkcję magnetofonów szpulowych, a od lat 70. również magnetofonów i radiomagnetofonów kasetowych, w tym pierwszego polskiego walkmana Kajtka. ZRK wytwarzały też między innymi radiole, magnetowidy i gramofony. W latach 90. zakłady zostały zamknięte, a ich budynki zburzono lub przebudowano. Dziś w ich miejscu znajdują się biurowce, osiedle mieszkaniowe i punkty usługowe. Podobne zmiany dotknęły też inne zakłady na Woli, której przemysłowy charakter stopniowo zanikał po 1989 roku.
Wystawa “Na taśmie. Wielościeżkowa historia Zakładów Radiowych Kasprzaka” zbiera ulotne wspomnienia i pamiątki pozostałe po ZRK. O historii zakładów opowiadają byli pracownicy i pracownice – robotnicy, technicy, brygadziści, pracowniczki biurowe. Wspominają swoje zadania służbowe, atmosferę w pracy, dawne koleżanki i kolegów. Przywołują też to, co poza obowiązkami oferował Kasprzak – wczasy, zajęcia sportowe i kulturalne, pokazy filmowe, spektakle czy potańcówki. Technikum Radiowe po drugiej stronie ulicy organizowało dla uczniów praktyki w zakładach, które ich uczestnicy do dziś wspominają z sentymentem.
Historia produkcji Kasprzaka to zarówno opowieść o postępie technicznym, jak i o zmieniających się potrzebach społecznych. Sprzęty z ZRK gościły w wielu polskich domach i często towarzyszyły pierwszym ważnym doświadczeniom związanym z muzyką. Ich użytkownicy pełni emocji wspominają słuchanie bajek z płyt, ulubione audycje czy nagrywanie składanek na kasetach.
Współczesne działania artystyczne i badawcze nawiązują do historii fabryki, produkowanych w niej urządzeń oraz zmian krajobrazu Woli. Efektem tych działań są mapy dźwiękowe, działania performatywne oraz prace dźwiękowe. Pokazują one, że Zakłady Radiowe Kasprzaka wciąż inspirują i pobudzają do refleksji.
Wystawie towarzyszy spacer dźwiękowy „ZRK-Audioślady”, przygotowany przez Marcina Dymitera w aplikacji mobilnej Echoes. Spacer dostępny jest jedynie na dawnych terenach zakładów, w kwartale ulic Kasprzaka, Karolkowej, Siedmiogrodzkiej i Skierniewickiej. Dzięki temu tereny ZRK stają się drugą przestrzenią wystawy.
——————————————–
Otwarciu wystawy towarzyszą wyjątkowe koncerty w cyklu Fala dźwięku, podczas których wystąpią Grupa ETC i kwartet Tape 4. Więcej informacji o najbliższych wydarzeniach: