Przejdź do głównej nawigacji Przejdź do głównej treści Przejdź do narzędzi dostępności Przejdź do stopki

Menu

Na Taśmie. Wielościeżkowa historia Zakładów Radiowych Kasprzaka.

Strona główna Projekty Na Taśmie. Wielościeżkowa historia Zakładów Radiowych Kasprzaka.

Kalendarz:

Czas trwania wystawy: 11.10 – 20.11.2025

Wernisaż wystawy: 11 października, godz. 18:00

Po otwarciu, wystawa będzie czynna w dniach:
wtorek – piątek, godz. 15:00 – 20:00
sobota, godz. 13:00 – 18:00

——————————————–
Projekt „Na taśmie. Wielościeżkowa historia Zakładów Radiowych Kasprzaka” jest dofinansowany ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.

Wartość dofinansowania: 36 000 zł
Całkowita wartość zadania: 44 000 zł
Data podpisania umowy o dofinansowanie:
wrzesień 2025

O projekcie

W 1951 roku odbyło się uroczyste otwarcie Zakładów Radiowych im. Marcina Kasprzaka w Warszawie. Zakłady rozpoczęły swoją działalność od produkcji radioodbiorników, w tym kultowej Stolicy i Syreny. Niedługo potem pojawiły się modele przenośne, takie jak Szarotka czy późniejsze Czar i Guliwer. To wtedy powstał także pierwszy polski lampowy radioodbiornik samochodowy – Żerań. W latach 50. uruchomiono produkcję magnetofonów szpulowych, a od lat 70. również magnetofonów i radiomagnetofonów kasetowych, w tym pierwszego polskiego walkmana Kajtka. ZRK wytwarzały też między innymi radiole, magnetowidy i gramofony. W latach 90. zakłady zostały zamknięte, a ich budynki zburzono lub przebudowano. Dziś w ich miejscu znajdują się biurowce, osiedle mieszkaniowe i punkty usługowe. Podobne zmiany dotknęły też inne zakłady na Woli, której przemysłowy charakter stopniowo zanikał po 1989 roku. 

Wystawa “Na taśmie. Wielościeżkowa historia Zakładów Radiowych Kasprzaka” zbiera ulotne wspomnienia i pamiątki pozostałe po ZRK. O historii zakładów opowiadają byli pracownicy i pracownice – robotnicy, technicy, brygadziści, pracowniczki biurowe. Wspominają swoje zadania służbowe, atmosferę w pracy, dawne koleżanki i kolegów. Przywołują też to, co poza obowiązkami oferował Kasprzak – wczasy, zajęcia sportowe i kulturalne, pokazy filmowe, spektakle czy potańcówki. Technikum Radiowe po drugiej stronie ulicy organizowało dla uczniów praktyki w zakładach, które ich uczestnicy do dziś wspominają z sentymentem. 

Historia produkcji Kasprzaka to zarówno opowieść o postępie technicznym, jak i o zmieniających się potrzebach społecznych. Sprzęty z ZRK gościły w wielu polskich domach i często towarzyszyły pierwszym ważnym doświadczeniom związanym z muzyką. Ich użytkownicy pełni emocji wspominają słuchanie bajek z płyt, ulubione audycje czy nagrywanie składanek na kasetach. 

Współczesne działania artystyczne i badawcze nawiązują do historii fabryki, produkowanych w niej urządzeń oraz zmian krajobrazu Woli. Efektem tych działań są mapy dźwiękowe, działania performatywne oraz prace dźwiękowe. Pokazują one, że Zakłady Radiowe Kasprzaka wciąż inspirują i pobudzają do refleksji. 

Wystawie towarzyszy spacer dźwiękowy „ZRK-Audioślady”, przygotowany przez Marcina Dymitera w aplikacji mobilnej Echoes. Spacer dostępny jest jedynie na dawnych terenach zakładów, w kwartale ulic Kasprzaka, Karolkowej, Siedmiogrodzkiej i Skierniewickiej. Dzięki temu tereny ZRK stają się drugą przestrzenią wystawy. 

——————————————–

Otwarciu wystawy towarzyszą wyjątkowe koncerty w cyklu Fala dźwięku, podczas których wystąpią Grupa ETC i kwartet Tape 4. Więcej informacji o najbliższych wydarzeniach:

PL / EN / UA