Inicjatywą burmistrza Woli Krzysztofa Strzałkowskiego oraz Wolskiego Centrum Kultury na skrzyżowaniu al. „Solidarności” i ul. Towarowej, 26 września zostanie odsłonięty mural upamiętniający Jana Lityńskiego, autorstwa Bruno Neuhamera
Część pierwsza rozpocznie się o godz. 15:00. Po odsłonięciu muralu głos zabiorą przedstawiciele władz, autor muralu oraz organizatorzy. Pierwszą część wydarzenia zakończy koncert Jacka Kleyffa i Nasty Niakrasavej.
Wolskie Centrum Kultury jest instytucją refleksyjną, realizującą projekty artystyczne, które podejmują ważne zagadnienia natury społecznej i obywatelskiej. Mural Bruno Neuhamera poświęcony Janowi Lityńskiemu, to kolejne przedsięwzięcie Wolskiego Centrum Kultury upamiętniające wielkich Polaków, którzy współtworzyli wolną Polskę. Cykl działań związany jest z trzydziestoleciem odzyskania przez Polskę suwerenności w 1989 roku, gdzie oprócz ikonicznych postaci chcemy przypominać o wartościach, które dały początek marzeniu o wolnej i lepszej Polsce. Chcemy, aby nasze projekty nie miały tylko charakteru upamiętniającego wybitne postacie, ale były także pretekstem do głębszej refleksji nad obecnym stanem życia publicznego i wspierały postawy proobywatelskie.
Jan Lityński (1946-2021) – polski polityk, opozycjonista w okresie PRL, działacz i publicysta. Współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników. Uczestnik wydarzeń marcowych w 1968 roku i obrad Okrągłego Stołu. Świadek kluczowych wydarzeń w historii Polski. Więzień polityczny. Człowiek, który walczył w obronie swojego kraju, a potem z wiarą współtworzył go na nowo. Autorytet.
Jan Lityński był człowiekiem prawym, niezłomnym i przyzwoitym, bez którego nie byłoby wolnej Polski – mówi Krzysztof Strzałkowski, burmistrz Woli. – Przez całe swoje życie walczył i stosował się do uniwersalnych i ponadczasowych wartości. Wola jest poniekąd symbolem transformacji w pigułce, dlatego zdecydowaliśmy, że jest idealnym miejscem, aby upamiętnić tak wielkiego i zasłużonego dla narodu Polaka – dodaje.
Chciałbym, aby mural Bruno Neuhamera, przypominał nam, że przyzwoitość i uczciwość, nawet w samotności, w zderzeniu z machiną opresji, mają głęboki sens – mówi Krzysztof Mikołajewski, dyrektor Wolskiego Centrum Kultury.
Komitet Obrony Robotników. Ciężko nie popadając w banał, opisać społeczny i polityczny fenomen KSS KOR i oddać zasługę ludziom, którzy w systemie totalitarnego zniewolenia znaleźli siłę, odwagę i przyzwoitość by walczyć o wolność i prawdę.
Kiedy powstał KOR i dostałem pierwszą „bibułę” poczułem, że młodzi nie są już tak samotni w tym kraju dwójmyślenia i absurdu. Kuroń, Michnik, Lipski, Lityński, Modzelewski, Wujec i inni – garstka ludzi, którzy przeciwstawiając się propagandzie, kłamstwu i policyjnemu terrorowi zmienili moją prywatną historię i historię mojego kraju. Pamiętajmy o bohaterach naszej wolności – mówi Mariusz Krasuski, wicedyrektor Wolskiego Centrum Kultury.
Mural wydaje się być tą formą sztuki, która jest najbliżej społeczeństwa, a w jego odbiorze, między ludźmi a dziełem, nie staje żaden podmiot. Autor pracy, Bruno Neuhamer, to artysta wizualny, rysownik, ilustrator i rzeźbiarz. Zrealizował m.in. murale z wizerunkami Kory, Czesława Niemena i Roberta Brylewskiego. Tworzy na granicy różnych dyscyplin sztuk wizualnych. Wierzy w moc obrazu, walczy o autonomię wytwarzanych przez siebie form w czasach nadprodukcji. Tak mówi o projekcie:
Zatrzymałem się na tym jednym małym zdjęciu. Było inne. Posiadanie takiej fotografii, oznacza, że system, w którym funkcjonujesz uważa cię za zagrożenie. Jan Lityński robił co trzeba. Dziś to wiemy. Wówczas jednak był traktowany jak przestępca. Procedura jest jednakowa dla wszystkich: dla złodziei i oszustów, zabójców, dilerów… i rewolucjonistów. Moment, w którym powstaje takie zdjęcie, jest wyjątkowy – dookreśla bowiem ono twoje relacje z otoczeniem. Przestajesz być niezauważalny. To wpływa na życie. Na resztę życia. Wiem, bo sam mam takie.
Po zakończeniu pierwszej części uroczystości zapraszamy do Amfiteatru Wolskiego Centrum Kultury w Parku Sowińskiego przy ul. Elekcyjnej 17 o godz. 17:00 na drugą część wydarzenia: debatę „Wolność kocham i rozumiem”, koncert Jazz Bandu Młynarski Masecki oraz występ Volnego Choru z Białorusi.
W trakcie wydarzenia – wyłącznie w Warszawie – odbędzie się prapremiera książki autorstwa Jana Lityńskiego „Ucieczka do wolności” (wydawnictwo „Znak”) – oficjalna premiera 29.09.2021
Inicjatorzy: Elżbieta Bogucka, Mariusz Krasuski, Piotr Siegel
Zespół Kuratorski:
Przewodniczący: Mariusz Krasuski
Michał Mioduszewski, Piotr Siegel, dr Tomasz W. Michałowski, Krzysztof Mikołajewski, Łukasz Strzelczyk
Scenariusz wydarzenia: Piotr Siegel
Produkcja:
Kamila Kozłowska, Anna Makowska, Mirosława Bartsch, Piotr Siegel
Autor muralu: Bruno Neuhamer
Autorka scenografii: Ewa Maria Śmigielska
Promocja:
Agata Hudomięt, Dorota Szopowska
Realizacja: Wolskie Centrum Kultury
Współpraca: Urząd Dzielnicy Warszawa Wola
Podziękowania za pomoc: Elżbieta Bogucka, Krzysztof Strzałkowski – Burmistrz Dzielnicy Warszawa Wola
Honorowy Patronat nad wydarzeniem objął Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy Rafał Trzaskowski.
Współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego