Krokodyl
Inscenizacja i wykonanie: Yana Alekseenko, Volha Karalionak i Nadzeya Sheibak
Współpraca: Danila Gancharou (scenografia, projekcje) i Ilya Semashkevich (muzyka, dźwięk)
Jeśli Komuś uda się zmusić Osobę do wykonywania bezsensownej pracy, do przestrzegania wzajemnie wykluczających się zasad, których naruszenie jest nieuniknione, do przekonania, że nic od niego nie zależy, do udawania, że nic nie widzi ani nie słyszy, do zbiorowej odpowiedzialności, to ta Osoba prawdopodobnie przekroczy ostatnią linię. Najprawdopodobniej ta Osoba zamieni się w zwierzę. Na przykład zamieni się w Krokodyla, który między własną godnością a mięsem wybierze tę drugą.
Zasady te działały w obozach śmierci wymyślonych przez nazistów. Zasady te są również stosowane w więzieniach Białorusi przez dyktatora, który chce zamienić ludzi w Krokodyle własnego gatunku. Który chce połknąć ludzką godność, jak krokodyl połknął słońce w bajce.
Jak długo krokodyl może żyć ze słońcem w brzuchu? Jak długo człowiek może świecić w izolatce w więzieniu? Co łączy więźnia i krokodyla? Czego boi się dyktator? Gdzie jest granica między kimś, osobą a krokodylem, wolnością i zależnością? Wolnością a zależnością?
Performance powstał na podstawie tekstów, wspomnień, listów, rysunków byłych więźniów reżimu Łukaszenki. Bohaterowie nie są obrazami konkretnych ludzi, a jedynie zbiorowym obrazem 1500 więźniów politycznych, którzy dziś są zakładnikami dyktatora.
Czas trwania – ok. 60 minut
Yana Alekseenko: Zawodowo jestem wykładowcą reżyserii, aktorstwa oraz reżyserką. Mam bogate doświadczenie w placówkach oświatowych, teatrach, niezależnych inicjatywach twórczych. Pracuję nad spektaklami, szukam nowych form ich realizacji, kręcę filmy, badam metody nauczania reżyserii, ćwiczę improwizację z aktorami zawodowymi i amatorami. W Polsce wszystko trzeba zaczynać od zera, ale ogromne możliwości inspirują i pobudzają do pracy.
Nadzeya Sheibak: Jestem z Białorusi, a moja ścieżka twórcza jest pełna konfliktów między przetrwaniem a tworzeniem sztuki. Moim największym marzeniem jest doświadczanie życia bez strachu, bez groźby uwięzienia, z prawem głosu i możliwością tworzenia. Kiedy się urodziłam, ten sam prezydent był u władzy, co teraz, 25 lat później. Od dzieciństwa żyłam w oporze wobec systemu, ale znowu mnie zabił, zabił we mnie coś żywego. Wciąż mam nadzieję, którą widać w tego typu listach motywacyjnych, że pewnego dnia będę mógł sobie powiedzieć „teraz zgadzam się, że nie żyję na próżno”. I tylko wtedy, gdy jestem zaangażowana kreatywnie, ta cicha myśl może do mnie przyjść.
Ukończyłam szkołę muzyczną z dyplomem wokalu. Pracuję jako aktorka w niezależnych projektach teatralnych. Pracowałam też przez 7 lat w organizacji charytatywnej jako organizator wydarzeń, koncertów, szkoleń dla młodzieży i młodzieży, ale władze białoruskie to wyeliminowały. Pracowałam również jako konsultant ds. promocji biznesu (firma zajmująca się prażeniem ziaren kawy), pracowałam nad opracowaniem misji, wizji, strategii marketingowej, wyznaczania celów, pracy z klientami. Dzięki temu doświadczeniu prześledziłam, że mam pasję do tworzenia wartościowych rzeczy. Może to być spektakl, który porusza bolesny i istotny temat w społeczności lub stworzenie strategii rozwoju produktu wysokiej jakości.
Alternatywnie: Jest aktorką niezależnych projektów teatralnych. Pracowała przy projekcie teatralnym „Białoruskie maisterni” w Teatrze „Na balkonie” w Mińsku. Brała udział w projekcie teatralnym „Metamorfozy” w reżyserii Pawła Passiniego w Lublinie. Uczestniczyła w rezydencjach teatralnych w Warszawie, Legnicy i na Cyprze. Pisze i wykonuje swoje piosenki. Wzięła udział w czytaniu performatywnym „Nowa godzina” w Warszawie. Pracuje nad spektaklami, których tematy o wolności człowieka i narodu białoruskiego.
Volha Karalionak: Aktorka, dramaturg, nauczycielka języka białoruskiego dla dzieci. Pracowała 12 lat w Nowym Teatrze Dramatycznym w Mińsku. Zagrała ponad 20 różnych ról. Napisała sztukę muzyczną dla dzieci w projekcie integracyjnym w Wilejce. W Brzeskiej gazecie „Zarya” wydrukowano 15 jej bajek. Uczestniczyła w rezydencjach teatralnych w Lublinie, Legnicy, Warszawie. Na Festiwalu Bliski Wschód w Lublinie w 2022 zaprezentowała czytanie performatywne swojej sztuki. Nagrała aplikację w języku białoruskim z wycieczkami po różnych miastach. W lutym 2023 wraz z przyjaciółmi założyła inicjatywę teatralną „Dzjeja druhaja”.
Wolskie Centrum Kultury bierze udział w organizowanym przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego programie rezydencji artystycznej dla twórców i twórczyń z Białorusi i Ukrainy